Polega na ustaleniu poziomu wiedzy szkolnej (porównując ją z wymaganiami programowymi klasy do której dziecko uczęszcza), jak również przyczyn niepowodzeń szkolnych ucznia.

Badanie pedagogiczne obejmuje ocenę umiejętności czytania i pisania (szczegółową analizę błędów w czytaniu i pisaniu), ocenę poziomu graficznego pisma, badanie słuchu fonematycznego, wiadomości i umiejętności z gramatyki języka polskiego, testy wiadomości i umiejętności matematycznych.
To jeden z elementów badania psychologiczno-pedagogicznego, przeprowadzanego przez zespół specjalistów. Przeprowadzaniem badania pedagogicznego zajmuje się pedagog.

Słuch fonemowy – zdolność do odbierania i identyfikowania pojedynczych fonemów w wyrazach, a w rezultacie do rozróżniania słów. Jego prawidłowe funkcjonowanie jest niezbędne do rozwoju mowy oraz do nauki czytania i pisania.

Analiza i synteza słuchowa stanowiąc mechanizm czytania i pisania, obejmuje następujące umiejętności:

  • wyodrębnianie zdań z potoku mowy,
  • wyrazów w zdaniu,
  • wyodrębnianie głosek, sylab w słowie,
  • łączenie głosek, sylab w słowa,
  • ustalanie pierwszej, ostatniej oraz środkowej głoski.

Błędy w czytaniu typowe dla zaburzeń funkcji wzrokowych (percepcji i pamięci wzrokowej) oraz orientacji przestrzennej :

  • w początkach nauki trudności w kojarzeniu dźwięku z odpowiednim znakiem graficznym,
  • mylenie wyrazów podobnych graficznie (domek -Tomek),
  • przestawianie liter w wyrazach (kot – kto),
  • wydłużony okres literowania, sylabizowania (trudności w zapamiętaniu globalnym wyrazu),
  • wolne tempo czytania, gubienie się w tekście.

Błędy w pisaniu typowe dla zaburzeń funkcji wzrokowych (percepcji i pamięci wzrokowej) oraz orientacji przestrzennej :

  • trudności w przepisywaniu, pisaniu z pamięci i ze słuchu,
  • w początkach nauki trudności z zapamiętywaniem kształtu liter,
  • mylenie liter podobnych, np. a-o, p-b-g, e-e, m-n, ą-a, ł-l-t, ę-e,
  • pomijanie w pisowni drobnych elementów graficznych liter, znaków diakrytycznych,
  • błędy typowo ortograficzne- ó-u, h-ch, ż-rz,
  • nie różnicowanie liter wielkich i małych.

Błędy w pisaniu specyficzne dla zaburzeń funkcji słuchowo-językowych:

  • zniekształcanie pisowni, niekiedy zlepki liter-,,sałatka literowa’’
  • opuszczanie liter, końcówek lub cząstek wyrazów,
  • dodawanie, podwajanie liter, przestawianie kolejności liter,
  • błędy w pisowni łącznej i rozdzielnej,
  • mylenie liter odpowiadających głoskom dźwiękowo podobnych, np. b-p, t-d, g-k, z-s, dz-c, sz-s,
  • trudności w pisaniu wyrazów ze zmiękczeniami, dwuznakami,
  • różnicowanie: j-i,
  • trudności w odróżnianiu samogłosek nosowych ą, ę od zespołów dźwiękowych : -om, -on,
  • ę –en, e-em,
  • łączenie przyimków z rzeczownikami, np. wklasie, nastole,
  • mylenie wyrazów podobnie brzmiących.

Przy obniżonej sprawności manualnej, małej precyzji ruchów dłoni istnieje zniekształcona strona graficzna pisma:

  • pismo jest często nieczytelne,
  • litery wykraczają poza liniaturę,
  • brak wiązania liter ze sobą,
  • nie jest zachowany odpowiedni kształt liter,
  • wyrazy są nieprawidłowo rozplanowane i rozmieszczone na kartce,
  • zeszyty prowadzone niestarannie – dużo skreśleń, poprawek, zabrudzeń,
  • nieprawidłowe trzymanie narzędzia pisarskiego,
  • zbyt duży nacisk,
  • uczniowie nie nadążają za rówieśnikami, wolne tempo pisania, szybka męczliwość ręki piszącej.