Umiejętności wzrokowo- przestrzenne – inteligencja wizualno-przestrzenna to zdolność do tworzenia umysłowych obrazów przedmiotów i do myślenia o ich położeniu względem siebie. Osoby z rozwiniętą inteligencją przestrzenną potrafią w myślach dokonać rotacji przedmiotów, myślą obrazami i tworzą w umyśle różne wizerunki rzeczywistości. Mają poczucie sensu całości, sprawnie orientują się w zakresie figury i tła oraz potrafią szybko zmieniać perspektywę patrzenia na obraz. Wybitną inteligencją wizualno-przestrzenną odznaczają się malarze, architekci, rzeźbiarze, nawigatorzy, szachiści, przyrodnicy, fizycy teoretyczni oraz stratedzy wojenni. Osobą o genialnej inteligencji wizualno-przestrzennej był między innymi Pablo Picasso.
Jak usprawniać funkcje wzrokowo przestrzenne:
Ćwiczenia w przestrzeni:
• zwracanie uwagi na różne szczegóły w otoczeniu;
• wyszukiwanie w otoczeniu przedmiotów, na przykład o określonym kolorze lub wzorze (czerwonych, w kropki), małych lub dużych itp.;
• zachęcanie do zabaw, takich jak na przykład: budowanie i konstruowanie według wzoru.
Ćwiczenia na materiale obrazkowym:
• rozpoznawanie treści obrazków ukazywanych w krótkich ekspozycjach;
• zapamiętanie jak największej ilości przedmiotów eksponowanych na obrazku;
• rozpoznawanie przebiegu zdarzeń przedstawionych w serii obrazków;
• dobieranie par jednakowych obrazków (domina obrazkowe, gra w Piotrusia);
• układanie obrazków/kart w szeregu według kolejności, w jakiej były eksponowane;
• wyszukiwanie różnic między obrazkami;
• wyszukiwanie podobieństw w obrazkach;
• składanie całości obrazka z jego części według wzoru i bez wzoru (pocięte pocztówki, puzzle);
• kolorowanie ukrytego obrazka.
Ćwiczenia na materiale geometrycznym:
• kreślenie palcem w powietrzu kształtów geometrycznych;
• segregowanie figur geometrycznych według określonych cech;
• dobieranie par jednakowych figur;
• układanie kompozycji z oddzielnych figur geometrycznych według wzoru;
• układanie kompozycji z Tangramu chińskiego;
• układanie mozaiki z figur geometrycznych;
• obrysowywanie figur geometrycznych;
• kolorowanie wzorów z figur geometrycznych.
Ćwiczenia na materiale literopodobnym i literowym:
• odwzorowywanie wzorów graficznych (szlaczków);
• uzupełnianie elementów brakujących w układzie graficznym;
• spostrzeganie podobieństw i różnic między znakami graficznymi;
• wyklejanie konturów liter plasteliną lub kawałkami kolorowego papieru;
• wycinanie, wydzieranie kształtu liter (zwłaszcza o podobnych kształtach);
Zestaw ćwiczeń stymulujących funkcje wzrokowo-przestrzenne
• formowanie liter ze sznurka, sznurówek i drutu;
• układanie wzorów liter z kasztanów, szyszek i innych materiałów przyrodniczych;
• dotykanie liter z alfabetu sensorycznego (pomoc w pakiecie ORTOGRAFFITI z Bratkiem);
• odrysowywanie liter od szablonu i kolorowanie;
• odwzorowywanie liter przez folię;
• wyszukiwanie liter w rozsypance literowej, w gazecie;
• uzupełnianie elementów w literze pisanej;
• wyszukiwanie liter w układach wieloliterowych;
• wyszukiwanie liter w tekście pisanym;
• zgadywanie liter kreślonych w powietrzu lub na plecach;
• układanie z klocków literowych lub pianie z pamięci uprzednio widzianych zestawów liter (na przykład ao, aoe, aoeó);
• różnicowanie liter w różnym położeniu w przestrzeni (na przykład litera „d” wycięta z wykładziny może leżeć na podłodze i być oglądana z różnych stron);
• utrwalanie liter i dwuznaków na przykład gra w Piotrusia literowego (litery drukowane i pisane);
• pisanie liter i ich połączeń, na przykład: pisanie po śladzie liter, sylab, wyrazów bez użycia liniatury, a następnie w liniaturze, pisanie według wzoru, z pamięci (należy dążyć do wytworzenia u dzieci nawyku samokontroli – porównywania ze wzorem po napisaniu oraz stałej kontroli w zakresie poprawności graficznej liter oraz na kierunek pisania liter).
Doświadczenia terapeutów wskazują na to, że warto przeprowadzać z dziećmi systematyczny trening oczu, który będzie pozytywnie wpływał m.in. na: zwiększenie ruchomości gałek ocznych, poszerzenie pola widzenia oraz relaks dla wzroku.
Ćwiczenia zapobiegające zmęczeniu oczu przy czytaniu i pisaniu:
• Zrób niewidzialną sieć. Rozciągnij nosem niewidzialną nić od przedmiotu do przedmiotu w sali, w której jesteś.
• Zamknij oczy. Potrzyj dłonie aż zrobią się ciepłe. Przyłóż dłonie do oczu, ale nie przyciskaj ich (ok. 30 sek.). Otwórz oczy i pomrugaj powiekami najszybciej jak potrafisz.
• Narysuj obiema rękami w powietrzu duży rysunek (na przykład choinkę, chmurę, grzyba, szlaczek, serduszko). Obserwuj wzrokiem ruch obu rąk.
• Rozglądaj się dookoła. Zatrzymuj na chwilę wzrok na różnych przedmiotach i mrugaj na nie kilka razy.
• Stańcie w parze naprzeciwko siebie w odległości ok. 1 m. Jedna osoba z pary (bądź nauczyciel) przemieszcza przedmiot (na przykład kredka, mała maskotka) w różnych kierunkach – w prawo, w lewo, do góry na dół i po skosach, w koło. Wykonuj ruchy płynnie – najpierw wolno, a potem trochę szybciej. Głowa, szyja i oczy osoby ćwiczącej cały czas mają wodzić za ruchem, starając się zdążyć ze zmianą ruchu.
• Stańcie w parze naprzeciwko siebie w odległości ok. 0,5 m. Jedna osoba z pary (bądź nauczyciel) przemieszcza przedmiot (na przykład kredka, mała maskotka) w różnych kierunkach – w prawo, w lewo, do góry, na dół i po skosach, w koło. Wykonuj ruchy płynnie, wolno. Wzrok osoby ćwiczącej cały czas wodzi za ruchem, aby zdążyć ze zmianą ruchu. Głowa podczas ćwiczenia nie rusza się, pracują tylko oczy.
• Wybierz w otoczeniu 2 przedmioty: jeden blisko siebie, drugi dalej – może być za oknem. Oddychaj spokojnie – wdech nosem, gdy patrzysz na przedmiot bliższy, wydech ustami, gdy przenosisz wzrok na przedmiot dalszy.
• Rysuj szlaczki i figury dłonią prawą/lewą w przestrzeni – z boku, nad sobą, przed sobą – wzrok podąża za dłonią.
• Dmuchnij na piórko (bańkę mydlaną) i obserwuj jak lata w powietrzu.
• Obrysuj przedmioty, które widzisz (na przykład drzwi, tablica, okno itp.). Głowa podąża za ruchem oczu. • Wyobraź sobie, że twój nos to ołówek. Obrysuj przedmioty, które widzisz nosem (na przykład drzwi, tablica, okno itp.). Głowa podąża za ruchem nosa.
• Narysuj nosem kontur takich kształtów, jak na przykład: gwiazda, księżyc, choinka, serce, kwiat. Głowa podąża za ruchem nosa.
• Zgadnij, co rysuję nosem? – uczestnicy zabawy zgadują nazwy narysowanych kształtów (dla ułatwienia podajemy kategorie: figury geometryczne, litery, cyfry, przedmioty).
• Wybierz jakiś punkt w sali (na przykład klamka w drzwiach). Zatrzymaj wzrok na tym miejscu i wykonuj ruch: podskakuj, wychylaj się na boki, biegnij w miejscu, zrób przysiady, wykonuj ruchy naprzemienne.
• Wybierz jakiś punkt w sali (na przykład klamka w drzwiach). Zatrzymaj wzrok na tym miejscu i przemieszczaj się po sali: biegnij wokół kolegi, wykonaj obrót wokół siebie, idź na czworaka.
INFORMACJE POBRANO ZE STRONY: http://sp45.edu.pl/warsztat_pracy/funkcje_wzrokowe_przestrzenne%202.pdf