Słuch jest zdolnością odbioru dźwięków. Percepcja słuchowa to inaczej spostrzeganie słuchowe. To nie tylko rejestrowanie dźwięków za pomocą narządów zmysłów, ale również wydobywanie z nich potrzebnych informacji, mogących służyć do rozpoznania przedmiotu, osoby mówiącej, czy też kontroli własnej mowy.
Jest jedną z podstawowych funkcji psychofizycznych, zaangażowanych w czynność czytania i pisania.
Przykłady ćwiczeń usprawniających percepcję słuchową:
- zabawy w wykonywanie poleceń,
- rozpoznawanie osób na podstawie barwy ich głosu,
- rozpoznawanie różnych instrumentów lub innych dźwięków z życia,
- rozpoznawanie struktur rytmicznych i ich odtwarzanie,
- wyodrębnianie słów na początku, w środku i na końcu zdania,
- tworzenie wyrazów zaczynających się określoną sylabą lub głoskę,
- segregowanie obrazków wg pierwszej, ostatniej głoski,
- naśladowanie, powtarzanie tekstu wypowiedzianego przez inną osobę,
- powtarzanie coraz większej ilości słów wypowiadanych przez inną osobę,
- wyróżnianie wyrazów w zdaniu,
- wyróżnianie sylab w wyrazie, najlepiej za pomocą klaskania (jedna sylaba- jedno klaśnięcie), oprócz tego można bawić się w kończenie wyrazów, podajemy pierwszą sylabę, np. ko-, a dziecko dodaje – ło (koło).
- wyróżnianie głosek w wyrazach- najpierw na początku wyrazu, potem na końcu i w środku. Można użyć do tego obrazków, spośród, których dziecko wyszuka obrazki zaczynające się lub kończące na daną głoskę,
- wymyślanie rymujących się wyrazów (czytanie, pisanie, szukanie obrazków itd.),
- układanie kilku wyrazów w kolejności od najkrótszego do najdłuższego (a, po, las, okno, lalka,
- rysowanie przedmiotów zaczynających się (kończących, lub mających w środku) na daną głoskę,
- słuchanie (starsze dzieci mogą same przeczytać) wierszy, w których występuje jak najwięcej dźwięków do naśladowania. Można wykorzystać następujące utwory: Lokomotywa, Ptasie radio, Kotek,
- dobieranie w pary wyrazów, które różnią się tylko jedną głoską (koza- kosa, mama- dama, tata- data, pije- bije, Ala- Ola).
- rozpoznawanie głosów zwierząt zarejestrowanych na taśmie magnetofonowej. Najpierw będą to głosy zwierząt najbardziej znanych: psa, kota, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi, konia, kurcząt, świni, żaby, gołębia; potem głosy zwierząt, z którymi dzieci stykają się rzadziej, np.: kozy, osła, lwa, mewy, wrony, wróbla, bociana itp.
- słuchowa analiza podanego rytmu i ruchowe jego odtwarzanie poprzez wyklaskiwanie, wystukiwanie, wytupywanie,
- graficzne odtwarzanie wysłuchanego rytmu (rysowanie kropek),
- odtwarzanie rytmiczne układów przestrzennych – na podstawie układu np..klocków, dziecko wystukuje lub wyklaskuje rytm,
- rozpoznawanie obrazków zaczynających się od tej samej sylaby,
- rozpoznawanie obrazków kończących się tą samą sylabą,
- sztafeta sylabowa – tworzenie wyrazów rozpoczynających się od tej samej sylaby – mama, makaron, marzenia, makrela itp. lub kończących się tą samą sylabą np. piżama, rama, mama, tama itp.,
- wybrzmiewanie kolejnych głosek w słowie,
- łączenie głosek w słowa,
- podział słów na sylaby,
- łączenie sylab w słowa.